Jakość życia Europejczyków pozytywnie wyróżnia się na tle innych państw świata i choć kraje naszego regionu przykładają dużą wagę do wysokiego poziomu ochrony socjalnej, wciąż zmagać muszą się z licznymi wyzwaniami.
Podstawowe trudności w zakresie zapewnienia mieszkańcom UE oczekiwanego przez nich dobrobytu wynikają z aktualnej sytuacji na rynku pracy, który wciąż nie wrócił do stanu sprzed niedawnego kryzysu gospodarczego. W tego powodu w poszczególnych krajach wciąż notuje się niezadowalająco wysoki poziom stopy bezrobocia. Choć ogólnie wskaźnik ten w całej UE maleje, w obrębie całej Europy występują znaczne dysproporcje. Co więcej, globalny rynek pracy musi mierzyć się z wyzwaniami powodowanymi innowacjami technologicznymi, a także nauczyć się adekwatnie odpowiadać na problem niskiego przyrostu naturalnego i starzenia się społeczeństwa. To ostatnie wpływa bowiem na znaczne obciążenie systemów opieki społecznej, zagrażające ich stabilności.
Odnosząc się do działań UE na rzecz bezpieczeństwa socjalnego Europejczyków i szerzej – wspólnej polityki społecznej – zaznaczyć trzeba, że decyzyjność UE jest w tym zakresie mocno ograniczona. Większość kompetencji należy do rządów narodowych. To one decydują m.in. o tak podstawowych sprawach jak zatrudnienie, wynagrodzenia, płaca minimalna, system emerytalny, świadczenia socjalne czy umocowanie związków zawodowych.
Nie oznacza to jednak, że zjednoczona Europa w ogóle nie angażuje swoich sił i środków w sprawy społeczne. Wręcz przeciwnie. UE opracowała i przyjęła szereg przepisów dążących do koordynacji i monitorowania krajowych działań socjalnych, a także uruchomiła poszczególne fundusze oraz narzędzia.
Wśród najważniejszych zasad – zapisanych w unijnym prawie i wiążących wszystkie państwa członkowskie – wymienić trzeba zasadę swobodnego przemieszczania się pracowników oraz zasadę równych płac kobiet i mężczyzn. Były one urzeczywistniane na mocy skonkretyzowanych przepisów traktujących m.in. o uznawaniu kwalifikacji zawodowych, opiece medycznej za granicą, koordynacji w zakresie przepisów emerytalnych, czasu pracy czy pracy w niepełnym wymiarze godzin, jak również przepisy przeciwdziałające dyskryminacji w miejscu pracy i zapewniające bezpieczeństwo i zdrowie pracowników.
Co więcej, pod koniec 2017 roku, trzy podstawowe unijne instytucje – Parlament Europejski, Komisja Europejska i Rada Europejska – proklamowały Europejski filar praw socjalnych, czyli mówiąc najprościej, zbiór praw i zasad, do przestrzegania których dąży UE. Za pomocą Filaru zjednoczona Europa chce zapewnić swoim mieszkańcom nowe i skuteczniejsze prawa, a także wesprzeć rynek pracy i system opieki społecznej tak, aby działał on sprawniej i bardziej sprawiedliwie. Filar oparty jest na 20 głównych zasadach i zawiera szereg prawnych inicjatyw w trzech głównych obszarach: równe szanse i dostęp do zatrudnienia; uczciwe warunki pracy; oraz odpowiednia i zrównoważona ochrona socjalna.
Używamy cookies